سوالات متداول دفتر تقسیمات کشوری

 ۱ـ شرح وظایف دفتر تقسیمات کشوری چیست ؟

نظام تقسیمات کشوری عبارتست از تقسیم و ساماندهی فضای سرزمینی به واحدهای همگن به منظور اعمال حاکمیت ملی، فراهم آوردن موجبات هماهنگی در فعالیت‌های مختلف سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و محلی و نهادهای انقلاب اسلامی در جهت اجرای سیاست عمومی دولت جمهوری اسلامی ایران.

·        مطابق قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب سال ۱۳۶۲ و آئین نامه اجرائی آن: عناصر تقسیمات کشوری عبارتند از: روستا، دهستان، شهر، بخش، شهرستان و استان.

·        روستاها، مزارع و مکان‌های تابع و مستقل در تابعیت دهستان و شهرها در تابعیت بخش واقع می‌گردند.

·        از لحاظ نظام اداری دهستان تابع بخش، بخش تابع شهرستان، شهرستان تابع استان و استان تابع تشکیلات مرکزی خواهد بود (ماده ۱۲ قانون) و هرگونه انتزاع و الحاق، تبدیل، ایجاد، تجمیع و ادغام، تعیین و تغییر مرکزیت و نامگذاری و تغییر نام واحدهای تقسیمات کشوری (به غیر از استان) به پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیأت وزیران انجام خواهد شد (ماده ۱۳ قانون).

·        رعایت محدوده کلیه واحدهای تقسیماتی برای تمامی واحدها و سازمانهای اداری (اجرایی و قضایی) و نهادهای انقلاب اسلامی کشور لازم است (ماده ۱۴ قانون).

·        متولّی اجرای قانون فوق، وزارت کشور (دفتر تقسیمات کشوری) می‌باشد. در این راستا، کلیه پیشنهادات در قالب گزارش توجیهی از سوی استانداری‌ها به وزارت کشور و از سوی وزارت کشور تحت عنوان طرح تصویبنامه به هیأت وزیران ارسال شده و در صورت تصویب و ابلاغ قابلیت اجرا می‌یابد.

۲ـ فرآیند انتخاب نام عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری چیست؟

أ‌.         در راستای اجرای ماده ۱۳ قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری و ماده ۲۱ آیین نامه اجرایی آن و دستورالعمل مربوطه موضوع نام‌گذاری واحدها و عناصر، ضروری است نام پیشنهادی همراه با دلایل توجیهی و به صورت رسمی به فرمانداری مربوطه اعلام و در " کارگروه نامگذاری شهرستان" بررسی و در صورت تأیید به "کارگروه نامگذاری استان" ارسال گردد.

ب‌.    پس از بررسی موضوع در کارگروه استان و در صورت تأیید پیشنهاد مزبور در قالب فرم‌های استاندارد گزارش توجیهی به وزارت کشور ارسال و در " کارگروه نامگذاری تقسیمات کشوری" مطرح می‌گردد. چنانچه موضوع مورد تأیید قرار گیرد طی طرح تصویب‌نامه‌ای به هیأت وزیران ارسال که در صورت تصویب و ابلاغ لازم‌الاجرا خواهد شد.

ت‌.    مصوبات شوراهای اسلامی موضوع نام‌گذاری حوزه‌های شهری در کارگروه نام‌گذاری شهرستان بررسی و در صورت مطابقت با مفاد مصوبات شوراهای اسلامی دستورالعمل با امضاء و تأیید فرماندار مربوطه ابلاغ می‌گردد.

ث‌.    موضوع نام‌گذاری سایر عوارض انسانی با پیشنهاد سازمان یا نهاد مربوطه همراه با دلایل توجیهی و از طریق کارگروه نامگذاری استان قابل بررسی و اقدام است.

ج‌.      موضوع نام‌گذاری عوارض جغرافیایی (طبیعی) از طریق کارگروه نام‌گذاری استان و با اخذ نظر نمایندگان سازمان‌های جغرافیای نیروهای مسلح و سازمان نقشه‌برداری قابل بررسی و اقدام است.

۳ـ اصول و شاخص‌های انتخاب نام عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری کدامند؟  

أ‌.         نام‌های جغرافیایی در حکم شناسنامه کشور و ملت و بخش مهمی از فرهنگ، تاریخ و ارزش‌های معنوی جمهوری اسلامی ایران هستند از این رو حفظ و پاسداشت آنها به عنوان میراث فرهنگی و معنوی ضروری است.

ب‌.    برای انتخاب نام عناصر و واحدهای جدید، اولویت با انتخاب نامی است که بیانگر هویت جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی منطقه بوده و به تقویت حاکمیت و همگرایی ملی بینجامد.

ت‌.    تغییر نام تنها در موارد استثنایی و فقط درخصوص نام‌هایی که نامناسب (توهین‌آمیز) بوده یا از نظر جغرافیای، تاریخی و فرهنگی با مکان متبوع خود منطبق نباشند، انجام خواهد شد.

ث‌.    نام‌های تاریخی باستانی، قدیمی و نام‌هایی که در اسناد، متون و کتب و نقشه‌های تاریخی ثبت و ضبط شده‌اند مصون از تغییراند.

ج‌.      نام‌گذاری عوارض طبیعی، انسانی، حوزه‌های شهری، شهرک‌ها و شهرهای جدید مشمول مقررات فوق خواهد بود (به دستورالعمل نامگذاری و تغییرنام عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری و عوارض جغرافیایی رجوع شود).

۴ـ فرآیند تخصیص کُد به عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری چیست؟

در راستای اجرای ماده ۲۶ و ۲۷ آئین‌نامه اجرایی قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری موضوع کدگذاری واحدها و عناصر تقسیمات کشوری پس از تصویب و ابلاغ عناصر و واحدهای تقسیماتی جدید از سوی هیأت وزیران و در موارد استثنایی مجلس شورای اسلامی، کدهای سلسله مراتبی، شناسه ملی و جهانی به آنها تخصیص یافته و به کلیه ارگانها ابلاغ شده که لازم الاتباع می‌باشد.

۵ـ اطلاعات و داده‌های تقسیمات کشوری کدامند و نحوه اخذ آنها چگونه است؟

أ‌.         اسناد و مصوبات تقسیمات کشوری، اطلاعات فرم‌های یک و دو و مشتمل بر (مصوبات دهستان بندی کاغذی، رؤیت در محل دفتر)

ب‌.    فهرست روستاها، مزارع و مکان‌ها (کاغذی، رؤیت در محل دفتر) ، نشریات نام، تابعیت، تاریخ تأسیس و کد و .. (فایل رقومی)

ت‌.    نقشه‌های ۱:۲۵۰۰۰۰ تقسیمات کشوری مصوب هیأت وزیران (کاغذی و فایل رقومی)

ث‌.    فهرست شهرها و واحدهای تقسیمات مرزی (فایل رقومی)

ج‌.      در راستای اجرای مصوبه شماره ۶۲۰۳۵/ت۱۵۷۰۱هـ مورخ ۱۱/۵/۷۶ هیأت وزیران، پس از مکاتبه رسمی با مدیریت دفتر تقسیمات کشوری و اعلام درخواست اطلاعات و داده‌های مورد نیاز به دو صورت تبادل داده یا پرداخت هزینه مرتبط به شماره حساب ۲۱۷۱۱۰۹۰۰۲۰۰۱ به نام خزانه و با عنوان درآمد حاصل از فروش نقشه و نشریه اطلاعات ارائه می‌شوند.